Pazar günü eşimle Hanau kentine gittik… Yaşadığımız Frankfurt’tan 30 km. uzaklıkta… Karışık duygularla… Masalcı Jacob und Wilhelm Grimm kardeşlerin kenti… Onların Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler, Bremen Mızıkacıları, Fareli Köyün Kavalcısı, Çizmeli Kedi, Hansel ve Gretel, Parmak Çocuk gibi masallarını okumayanlar, duymayanlar var mıdır acaba… Zaten kentin resmi adı da ‘Hanau Brüder-Grimm-Stadt’… Karışık duygularla diyorum çünkü 19 Şubat 2020’de Hanau’da bir ırkçı Alman iki nargile barına ve yakınlarındaki dükkanlara girerek beşi Türk olmak üzere toplam 9 göçmen genci katletti… Altı ay geçti ama yüreklerdeki acı dinmedi…
Yaklaşık 100 bin nüfusa sahip kent ilginç bir şehir… Çok sayıda göçmen de yaşıyor kentte… Kinzig Irmağı tam burada Hanau’da Main nehrine karışıyor… Frankfurt’tan geçen Main daha sonra birkaç ırmağı da sularına kattıktan sonra Ren nehrine karışıyor… Bir zamanlar sormuştum Main nehrinin debisi saniyede 200 metreküp civarındaymış… Türkiye’de Kızılırmak ise 180-190… Aynı hızda akıyorlar yani…
1100’lü yıllardan beri varlığı bilinen kente 15. Yüzyıldan itibaren Fransa’da baskıya uğrayan Kalvinistler, Hugenotlar, o dönemler İspanyol Hollandası denilen Hollanda, Belçika’daki Hugenotlar, Museviler gelip yerleşmiş… Beraberlerinde kumaş ve ipekli dokumacılığı, kuyumculuğu, takı ustalığını, şapkacılığı vesaire getirmişler…
Dün kente girince Pazar Meydanı’nda Alman-Hollanda Kumaş Pazarı vardı… Her yerde top top kumaşlar, terzi malzemeleri satılıyordu… Hollanda kumaşlarıymış… Sıkı kurallar içinde pazara girdik… Herkesin kimliği adresi yazılıyordu girişte… Frankfurt’ta bir Türk terzi var… Adını vermiyorum… Hep atar, tutar… ‘Ben adamın yürüyüşünden ölçüsünü alırım… Gelmesine, mezuraya gerek yok’ veya ‘Ben uzaktan, ellemeden kumaşın kalitesini anlarım’ der… Pazar tam ona göreydi… Bu pazar 2005’ten beri her yıl kuruluyormuş… Görüyormusunuz Hollandalı’nın uyanıklığını… Boşuna koloni sahibi olmamışlar…
Hanau’nun diğer ilginç bir yönü ise İkinci Dünya Savaşı’nda kelimenin tam anlamıyla yerle bir edilmiş… 1944 sonbaharında Amerikan savaş uçakları demiryolları ve diğer ulaşım imkanlarını yok etmiş… Daha sonra 6 Ocak 1945 gecesi 230 İngiliz savaş uçağı tam 1200 ton bomba atmış… Kent merkezinde yedi ev kalmış… Bombardımanda 2500 kişi ölmüş… 28 Mart 1945 günü de 4. Amerikan Zırhlı Birliği teslim almış… Hanau, Bursa’nın Nilüfer İlçesi ile kardeş…
Türkiye Cumhuriyeti’nin erken döneminde davet edilen Alman besteci, viyola sanatçısı, orkestra şefi, müzik eğitimcisi Paul Hindemith de Hanau’ludur… 1935-1936 ve 1937 yıllarında gelen Hindemith, 1935’te ‘Türk Musiki Yaşamının Gelişmesi İçin Öneriler’ (Vorschläge für den Aufbau des türkischen Musiklebens ) adıyla bir rapor hazırlar… 1936’daki Türkiye’de çoksesli müzik eğitiminin kurumsallaşması için 16 bölümden oluşan geniş bir rapor hazırlar. 1937 yılında ise yedi bölümden oluşan önerilerini rapor haline getirir…
Hanau’ya geliş nedenimiz bir sergi açılışıydı… Salgın nedeniyle birer saat arayla önceden belirlenmiş 6-7’şer kişilik dört grubun katılımıyla açıldı sergi… Açılışı ilginç olduğu kadar kendisi de ilginç olan sergi ‘Osmanlı İmparatorluğu’nda takılar’ dı… Almanca adıyla ‘Schmuck aus dem Osmanisches Reich’…
