Almanya’da toplum çok örgütlüdür. Bireyselcilikten çok bir arada hareket geleneği baskındır.
Dernek kurmak kolay ve çok yaygındır. Akla hayale gelmeyen konularda dernekler vardır.
20-30 bin civarında dernek olduğu söyleniyor. Yasaların öngördüğü şartları yerine getiren yedi
kişi hemen bir dernek kurabilir.
1961 yılında Türkiye’den Almanya’ya göçün başlamasından kısa bir süre Türkler de örgütlenmeye
başlar. 1961-1975 arasında kurulan dayanışma amaçlı Türkiye’ye yönelik işçi dernekleridir.
1976-1985 arasında ise Türkiye’den gelen ve Türkiye’deki siyasi akımlarla ilişkisi olanların kurdukları
siyasi ağırlıklı dernekler ile dini motifli derneklerin dönemi başlıyor. Yerleşik düzenin ağırlığının
arttığı 1986’dan sonra bunlara Almanya’daki sorunlara yönelik dernekler ve federasyonlaşma görülüyor.
Bunlar kabaca bir değerlendirme… Almanya’da sayıları tam olarak bilinmese de 2 bine yakın Türk derneği
olduğu işaret ediliyor. Son yıllarda da tekrar epeyce hemşeri dernekleri, işadamları dernekleri ile
Türkiye’de belli siyasi partilere yakın olduğu söylenen derneklerin hızlı bir artışı gözleniyor.
Bu belki bir bilimsel araştırmanın konusu olabilir… Belki oldu da topluma pek yansımadı…
Derneklerin bazıları oldukça aktif, bazılarının ise varlığı ile yokluğu belli değil. Hessen Eyaleti
Atatürkçü Düşünce Derneği (HE-ADD) en aktif derneklerden biri… En azından benimde yaşadığım
Hessen eyaletinde… 15 Ekim 1995’te Frankfurt’ta Mahmut Telli tarafından kurulmuş…
Mahmut Bey, Tarsus Amerikan Koleji ve benim de mezun olduğum ODTÜ Makine Bölümü’nün ilk mezunlarından…
Aralarında Ataş, rafinerisi, Petkim, Akdeniz Gübre Sanayi gibi dev şirketlerin bulunduğu şirketlerde
yüksek mühendis olarak çalışmış ve teknik müşavirlik yapmış. Mahmut Bey, daha sonra Trablus’daki
Wheelus ABD üssünde çalışmaya başlamış. Libya’daki 1 Eylül 1969’daki ihtilalden sonra Almanya’ya
transfer edilerek Frankfurt ve Wiesbaden’deki Amerikan Ordusu ve NATO Mühendislik Teşkilatı’nda
yıllarca dünyanın dört bir yanındaki askeri inşaatların proje kontrol teknik müdürü olarak görev yaptı.
2003 yılında emekliye ayrılan Mahmut Bey, 30 yıldan beri Darmstadt Teknik Üniversitesi’nde
öğretim görevlisi olarak çalışıyor. 1991 yılında Frankfurt’ta Türk Mühendis ve Mimarlar Birliği’ni kurup
yıllarca dernek adına “Teknik İletişim” adlı bir dergiyi de çıkaran Mahmut Bey,
durmak bilmez çalışmalarına Atatürkçü Düşünce Derneği’ni eklemiş.
Atatürkçü Düşünce Derneği adına bugüne kadar 200’e yakın bilim adamı, gazeteci,
profesörü davet edip konferanslar düzenleyen Mahmut Bey, yüksek mühendis, teknik müdür,
öğretim üyesi gibi sayısız sıfatları arasında “Atatürkçü” sıfatının kendisi için ayrı bir
önemi olduğunu vurguluyor.
10 Kasım 1938 doğumlu olan Mahmut Bey, Mustafa Kemal Atatürk’ün düşünce, devrim ve eserlerini
tanıtıcı, kültürel, sosyal çalışmalarını gelecekte de sürdürülmesi gerektiğini her fırsatta söylüyor.
Bu amaçla 18 yıldır sürdürdüğü dernek başkanlığı görevini gençlere devretmek için yıllardır yoğun
çaba sarf ediyor. Derneklerde hep bilinen sebeplerden dolayı bunun gerçekleşmemesi onu çok üzüyormuş.
“Bu bir yorgunluk, bıkkınlık, yılgınlık değil… Bu bir bayrak yarışıdır. Elden ele geçmeli” diyen
Mahmut Bey, Şubat ayında yapılacak genel kurulda artık başkanlığı devredeceğine çok seviniyor.
Çeşitli dergi ve antolojilerde şiirleri yayınlanan Mahmut Bey aynı zamanda futbol hastası.
Tarsusspor da iki yıl top oynamış. Fanatik Fenerbahçeli… Şubat ayı ortalarında yapılacak genel
kuruldan sonra artık onun hep dernek çalışmalarından vakit bulamadığı doyumsuz edebiyat,
şiir sohbetlerinin artacak olması, Fenerbahçe maçları öncesi yine “Maçı nerede seyredeceğiz” diyen
telefonlarının artacak olması arkadaşlarını, dostlarını şimdiden çok sevindiriyor.
FOTOĞRAF İÇİN NOT: Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde Ceza ve Ceza Usul Hukuku Ana Bilim Dalı Başkanı ve İstanbul Barosu Başkanı olan Doç. Dr. Ümit Kocasakal, Hessen Atatürkçü Düşünce Derneği’nin davetlisi olarak Frankfurt’ta bir konuşma yapmıştı. Konuşma sonunda Dernek Başkanı Mahmut Telli (sağda) kendisine günün hatırası olarak derneğin bir flamasını hediye etmişti.